Dit gedeelte zal binnenkort verder worden gevuld! Heb je nog oude foto's en/of berichten? Stuur ze dan naar info@carnavalinoldenzaal.nl zodat dit gedeelte verder kan worden uitgebreid!

2020

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Rob & Sik Bert Rob Hofland & Bert Kock
de Oelewappers	Hertog Johan & Sik Stijn Johan & Stijn Tijdhof
de Spanvöggel	Markies Ronald & Rentmeester Erik Ronald Wubben & Erik Maathuis
de Markloawen	Graaf Martin, Gravin Patricia & Sik Michael Martin Damhuis, Patricia Urbach & Michael Beuvink
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Bart & Sik Lars Bart & Lars Iepma
de Thijdarren	Opperdar Rob & Sik Sten Rob Giesselink & Sten Bijen
de Glasbloazers	Vorst Patrick & Sik Marcel Patrick & Marcel Haarsma
de Vennemuskes	Jonkheer Gerben & Secondant Stephan Gerben Groener & Stephan Wijering
Barrakkus	Opperkrot Esther Kim Dijkhuijs & Marwin Wigger
CV Schuddebuik	Baron René & Lakei Mark René Hommels & Mark Punte
Jan Kip trofee:	Charles Rijssemus

2019

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Nelis & Sik Ronald Niels Seinen & Ronald Reudink
de Oelewappers	Hertog Marco & Sik Dennis Marco Heidemann & Dennis Veldscholten
de Spanvöggel	Markies Roy & Rentmeester Coen Roy Laarveld & Coen Veldhuis
de Markloawen	Graaf Coen, Gravin Yvonne & Sik Thijs Coen Streppel, Yvonne oude Ophuis & Thijs Streppel
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Jaap II & Sik Stef Jaap Vaneker & Stef Nijhuis
de Thijdarren	Opperdar Maikel & Sik Stefan Maikel te Nijenhuis & Stefan Onclin
de Glasbloazers	Vorst Patrick & Sik Martin Patrick Davina & Martin Zellen
de Vennemuskes	Jonkheer Marcel & Secondant Jarno Marcel & Jarno Oude Spraaksté
Barrakkus	Opperkrot Esther Esther Wolbert
CV Schuddebuik	Baron Sander & Lakei René Sander Reerink & René Hommels
Jan Kip trofee:	Laurens Spit

2018

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Han & Sik Boudewijn Han van Benthem & Boudewijn Platvoet
de Oelewappers	Hertog Sven & Sik Lars Sven & Lars Lulofs
de Spanvöggel	Markies Gerald & Rentmeester Martijn Gerald & Martijn Velthuis
de Markloawen	Graaf Michael, Gravin Petra & Sik Benjamin Michael Beuvink, Petra Agterbos & Benjamin Urbach
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Bart & Sik Ron Bart Kip & Ron Loohuis
de Thijdarren	Opperdar Mark & Sik Brian Mark Haverkort & Brian Smit
de Glasbloazers	Vorst Jos & Sik Ronald Jos Bruns & Ronald van der Vegte
de Vennemuskes	Jonkheer Jordy & Secondant Collin Jordy Verbeek & Collin Konink
Barrakkus	Opperkrot Rutger Rutger Zwarthof
CV Schuddebuik	Baron Jordy & Lakei Thijs Jordy Monninkhof & Thijs Bosch
Jan Kip trofee:	Marcel Snijders

2017

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Bas & Sik René Bas Huijsmans & René Falkmann
de Oelewappers	Hertog Hans & Sik Michiel Hans Blankenau & Michiel Brouwer
de Spanvöggel	Markies Roland & Rentmeester Erwin Roland Spit & Erwin Hoogstra
de Markloawen	Graaf Michel, Gravin Debbie & Sik Andries Michel Lotgerink, Debbie van Leeuwen & Andries Minnegal
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Teun & Sik Mart Teun Wiegers & Mart Davina
de Thijdarren	Opperdar Olivier & Sik Floris Olivier & Floris Ensink
de Glasbloazers	Vorst Bart & Sik Thomas Bart Dijkhuis & Thomas Kreeft
de Vennemuskes	Jonkheer Danny & Secondant Marcel Danny Behrens & Marcel Velthuis
Barrakkus	Opperkrot Antoon Antoon Koehorst
CV Schuddebuik	Baron Bart & Lakei Tim Bart Grobbe & Tim Leusink
Jan Kip trofee:	Hans Lubbers

2016

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Bartholomeus & Sik Tim Bart & Tim Grönefeld
de Oelewappers	Hertog Frank & Sik Bert Frank Vastert & Bert Loohuis
de Spanvöggel	Markies Niek & Rentmeester Joffrey Niek Egbers & Joffrey Bloemen
de Markloawen	Graaf Phil, Gravin Sas & Sik Henk Phil Lucassen, Saskia Lucassen-Zwarteveen & Henk Günther
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Yannick & Sik Jeffrey Yannick Kropmans & Jeffrey Beene
de Thijdarren	Opperdar Martin & Sik Arjan Martin Zwiep & Arjan Langenhof
de Glasbloazers	Vorst Remon & Sik Robin Remon & Robin Post
de Vennemuskes	Jonkheer Marcel & Secondant Frans Marcel Collet & Frans Bossink
Barrakkus	Opperkrot Thijs Thijs Streppel
CV Schuddebuik	Baron Rogier & Lakei Niek Rogier Engelbertink & Niek Tönis
Jan Kip trofee:	Wim Gaalman

2015

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Frans & Sik Herman Frans Munsterhuis & Herman Bodewes
de Oelewappers	Hertog Gait & Sik Edwin Gerrit Schouten & Edwin Boevink
de Spanvöggel	Markies Tim & Rentmeester Alex Tim Grundel & Alexander Beld
de Markloawen	Graaf Sander, Gravin Ellen & Sik Bruno Sander Koppelman, Ellen Linderhof & Bruno van den Heuvel
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Rik & Sik Mathieu Rik Bodewes & Mathieu Paalhaar
de Thijdarren	Opperdar Rick & Sik Nan Rick Verwaal & Nan Teussink
de Glasbloazers	Vorst Peter & Sik Leo Peter Olde Daalhuis & Leo Linderhof
de Vennemuskes	Jonkheer Toon & Secondant Frank Tonnie Stinenbosch & Frank Olde Daalhuis
Barrakkus	Opperkrot Boet Boet Huijsman
CV Schuddebuik	Baron Ronny & Lakei Henk Ronny Neef & Henk van Ringen
Jan Kip trofee:	Hans Sweers

2014

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Patrick & Sik Peter Patrick van Gils & Peter Wiegers
de Oelewappers	Hertog Jordy & Sik René Jordy van Duiven & René van der Zande
de Spanvöggel	Markies Mart & Rentmeester Niek Mart Klieverik & Niek Roord
de Markloawen	Graaf Ron, Gravin Ilona & Sik Nol Ron Agterbos, Ilona Günther & Arnold van Gemmert
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Oane & Sik Rolf Anne Willemsen & Rolf van Ringen
de Thijdarren	Opperdar Arjan & Sik Robert Arjan Langenhof & Robert Sprakel
de Glasbloazers	Vorst Ronald & Sik Niels Ronald Linderhof & Niels Schuur
de Vennemuskes	Jonkheer Johnny & Secondant Herwy Johnny Hesselink & Herwy Behrens
Barrakkus	Opperkrot Manon Manon Smeing
CV Schuddebuik	Baron Tim & Lakei Thijs Tim Leusink & Thijs Tönis
Jan Kip trofee:	Wim Goldschmidt

2013

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Bart & Sik Roy Bart Velthuis & Roy Niehof
de Oelewappers	Hertog John & Sik Frank John Roord & Frank Vastert
de Spanvöggel	Markies Richard & Rentmeester Bas Richard Agterbos & Bas Polhuis
de Markloawen	Graaf Peter, Gravin Daphny & Sik Marc Peter Vreeswijk, Daphny Somhorst & Marc Schaepers
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Lex & Sik Tim Lex Loohuis & Tim Beckmann
de Thijdarren	Opperdar Marco & Sik Peter Marco de Vos & Peter Kortebein
de Glasbloazers	Vorst Erik & Sik Henry Erik Christenhusz & Henry Smelt
de Vennemuskes	Jonkheer Jeroen & Secondant Bas Jeroen Koop & Bas Nijhof
Barrakkus	Opperkrot Marion Marion Vreeswijk
CV Schuddebuik	Baron Mike & Lakei Daan Mike Kremer & Daan Breukel
Jan Kip trofee:	Herman & Henriëtte Grunder

2012

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Erwin & Sik Ton Erwin Brookhuis & Ton Olde Weghuis
de Oelewappers	Hertog Hans & Sik Hennie Hans Boersma & Hennie Klumper
de Spanvöggel	Markies Ruud & Rentmeester Huub Ruud Koop & Huub Bulthuis
de Markloawen	Graaf Endrie, Gravin Carole & Sik Ron Endrie Nijhuis, Carole Jeunink & Ron Agterbos
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Bart II & Sik Milan Bart Leussink & Milan Greeven
de Thijdarren	Opperdar Sander & Sik Michel Sander Baak & Michel Haghuis
de Glasbloazers	Vorst Henry & Sik Herman Henry Smelt & Herman Rolink
de Vennemuskes	Jonkheer Bas & Secondant Coen Bas de Leeuw & Coen Otto
Barrakkus	Opperkrot Dennis Dennis Jansen
CV Schuddebuik	Baron Peter & Lakei Niek Peter de Gunst & Niek Tönis
Jan Kip trofee:	Herman Bodewes

2011

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Jeroen & Sik Hugo Jeroen Kasteel & Hugo Segerink
de Oelewappers	Hertog Peter & Sik Aloys Peter & Aloys Roord
de Spanvöggel	Markies Bert & Rentmeester Jeroen Bert Hemelt & Jeroen Jansen
de Markloawen	Graaf Marwin, Gravin Tessa & Sik Boet Marwin Wigger, Tessa Postma & Boet Huijsman
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Joris & Sik Jaap Joris ten Wolde & Jaap Loohuis
de Thijdarren	Opperdar Robert & Sik Peter Robert Sprakel & Peter Kortebein
de Glasbloazers	Vorst Leo & Sik Peter Leo Linderhof & Peter Olde Daalhuis
de Vennemuskes	Jonkheer Alexander & Secondant Hans Alexander van Cann & Hans Bijkerk
Barrakkus	Opperkrot Sander Sander Steenbergen
CV Schuddebuik	Baron Thijs & Lakei Tim Thijs Tönis & Tim Leusink
Jan Kip trofee:	Theo Padberg

2010

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Tim & Sik Cor Tim & Cor-Stephan Snijders
de Oelewappers	Hertog Peter & Sik Jeroen Peter Ekelhof & Jeroen Engelbertink
de Spanvöggel	Markies Renë & Rentmeester Maikel René Mulder & Maikel Kamphuis
de Markloawen	Graaf Richard II, Gravin Marita & Sik Bruno Richard Jeunink, Marita van den Heuvel & Berno Doornbos
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Bas II & Sik Daan Bas Vos & Daan Spit
de Thijdarren	Opperdar Tonnie & Sik Carel Tonnie Jansen & Carel Prein
de Glasbloazers	Vorst Patrick & Sik Christian Patrick Smellink & Christian Bos
de Vennemuskes	Jonkheer Gerard & Secondant Gerard Gerard Bossink & Gerard Verbeek
Barrakkus	Opperkrot Dennis Dennis Veldscholten
CV Schuddebuik	Baron Bastian & Lakei Edwin Bastian Nijhuis & Edwin Post
Jan Kip trofee:	Piet Bruijsten

2009

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins John & Sik Bert John Falkmann & Bert Kock
de Oelewappers	Hertog Edwin & Sik Koen Edwin de Ruijter & Koen Prinsen
de Spanvöggel	Markies Robert & Rentmeester Martin Robert Schmidt & Martin Olde Weghuis
de Markloawen	Graaf Martin, Gravin Evelyn & Sik Patrick Martin Oolderink, Evelyn Oolderink & Patrick Roord
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Chiel & Sik Daan Chiel Beckmann & Daan Loohuis
de Thijdarren	Opperdar Peter & Sik Michel Peter Kortebein & Michel Haghuis
de Glasbloazers	Vorst Peter & Sik Ferry Peter Bruggink & Ferry Frek
de Vennemuskes	Jonkheer Milan & Secondant Gerard Milan Pothof & Gerard van Gulijk
Barrakkus	Opperkrot Bas Bas Vollenbroek
Kameraddraaiers	Heinry uit O Henry Smelt
Jan Kip trofee:	Geert Christenhusz

2008

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Treuf & Sik Ollie Frank Reuver & Olaf Bos
de Oelewappers	Hertog Gerard & Sik Fred Gerard Niehuis & Fred Lübbers
de Markloawen	Graaf Bruno, Gravin Monique & Sik Juha Bruno van den Heuvel, Monique Wekking & Juha Kallio
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Jaap & Sik Paul Jaap Loohuis & Paul Geelen
de Thijdarren	Opperdar Rudolf & Sik Wouter Rudolf & Wouter van der Bles
de Glasbloazers	Vorst Klaus & Sik Ronald Klaus Lemke & Ronald van de Vegte
de Vennemuskes	Jonkheer André & Secondant Marcel André Oude Spraaksté & Marcel Collet
Barrakkus	Opperkrot Aldi Aldi Oonk
Kameraddraaiers	Snoep Dogg & Sick Brain Bruce Rinsampessy & Brian Smith
Jan Kip trofee:	Blaanke Boeskeulkes

2007

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Robert & Sik Peter Robert Monninkhoff & Peter Velner
de Oelewappers	Hertog Ronnie & Sik Rob Ronnie Evers & Rob
de Markloawen	Graaf Maurice, Gravin Rianne & Sik Robin Maurice Jansen, Rianne Poorthuis & Robin Spit
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Ramon & Sik Maus Ramon Verbeek & Maurice Gort
de Thijdarren	Opperdar Bennie & Sik Robert Bennie van Benthem & Robert Garnier
de Glasbloazers	Vorst Pascal & Sik Remon Pascal Breukers & Remon Post
de Vennemuskes	Jonkheer Robin & Secondant Bert Robin Huisken & Marcel Collet
CV Schuddebuik	Baron Michel & Lakei Niek Michel de Gunst & Niek Tönis
Barrakkus	Opperkrot Janneke Janneke Wolbers
Kameraddraaiers	Space Gordon
Jan Kip trofee:	Tonnie Seiger

2006

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Könes & Sik Niek Koen Groenewold & Niek Schothuis
de Oelewappers	Hertog René & Sik Frank René van der Zanden & Frank
de Markloawen	Graaf Patrick, Gravin Monique & Sik Max Patrick Roord, Monique van Olffen en Marcel Bakker
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Bas & Sik Hugo Bas Siers & Hugo Essink
de Thijdarren	Opperdar Michel & Sik Joost Michel Haghuis & Joost Vrielink
de Glasbloazers	Vorst Erik & Sik Stephan Erik Franke & Stephan Egberink
de Vennemuskes	Jonkheer Harry & Secondant Rob Harry Liedenbaum & Rob Keizer
CV Schuddebuik	Baron Thijs & Lakei Jordy Thijs Bosch & Jordy Monninkhof
Barrakkus	Opperkrot Edwin Edwin Tangenberg
Kameraddraaiers	Ijskoningin Simone Simone
Jan Kip trofee:	Marcel Willemsen

2005

Hoogheden:

de Kadolstermennekes	Prins Henk & Sik Albert Henk Noordman & Albert Kip
de Oelewappers	Hertog Hennie & Sik Roy Hennie Klumper
de Markloawen	Graaf Juha, Gravin Ana Maria & Sik Richard Juha Kallio, Ana Maria van Gemmert en Richard van Gemmert
de Blaanke Boeskeulkes	Vorst Bart & Sik Thijs Bart Snuiverink & Thijs Padberg
de Thijdarren	Opperdar Randolf & Sik Gerard Randolf Hampsink & Gerard Oude Spraaksté
de Glasbloazers	Vorst Ronald & Sik Jos Ronald van de Vegte & Jos Bruns
de Vennemuskes	Jonkheer Edwin & Secondant Hans Edwin Timmers & Hans Lubbers
CV Schuddebuik	Baron Henk & Lakei Robert Henk Hesselink & Robert de Gunst
Barrakkus	Opperkrot Remco Remco van Essen
Kameraddraaiers	Sjeik Polly
Jan Kip trofee:	Herman Cramer

Oldenzaal was in 1954 de eerste Overijsselse plaats met een carnavalsvereniging (De Kadolstermennekes) en een carnavalsoptocht, die binnen enkele jaren tienduizenden mensen op de been bracht. In 1960 volgde Losser. Bij de optocht in Oldenzaal in 1968 oversteeg het aantal toeschouwers de honderdduizend, waren er 120 wagens en 14 muziekkorpsen, afkomstig uit heel Twente.

In 1967 schreef de in Venlo geboren Jo Veugelers, journalist bij de Twentsche Courant, een artikel over het carnaval in Twente en met name in Oldenzaal. Het is een terugblik op het eerste decennium carnavalsvieren in Twente en vormt een mooi tijdsdocument:

Carnaval in Twente (1967)
door Jo Veugelers (Jaarboek Twente 1967)

Het schrijven over Carnaval in Oldenzaal (en elders in Twente) geheel en al buiten de carnavalstijd, is een hachelijke zaak: allereerst loopt de auteur bij alle serieuze bedoelingen het risico dat hij niet ernstig wordt genomen. In de tweede plaats bestaat het gevaar dat de lezer wel de auteur, maar niet het onderwerp serieus neemt, ten derde ligt er de mogelijkheid, dat zowel de auteur als het onderwerp wél zwaar worden opgevat, maar dat de lezer zich niet serieus genomen acht door de schrijver, omdat velen het prediken van carnaval beschouwen als een dwaze onderneming, die slechts aan zotten is besteed. En welke Twent wil in ernst voor zot gehouden worden? Dat we ons in dit ietwat eerbiedwaardige boek desondanks met het Carnaval in Oldenzaal en in Twente bezig houden is niet de schuld van de auteur, maar van de samenstellers van dit boek, die het toch wel een geschikt onderwerp vonden. Dat de auteur dankbaar op hun uitnodiging is ingegaan, is zijn enige fout, welke overigens bewijst dat hij het Carnaval in Twente genegen is en dat hij graag de ruiten wil leveren, die de tegenstanders van het Carnaval wat hem betreft in mogen werpen.



Een vreemd verschijnsel eigenlijk, dat Oldenzaalse Carnaval! Een verschijnsel dat verklaring behoeft. Een tegenstander van het Carnaval in Twente is met die verklaring snel gereed: hij zegt eenvoudig dat het een uitvinding is van plaatselijke tappers en regionale brouwerijen. Deze verklaring is niet alleen zouteloos, ze is bovendien onwaar en niets is Carnaval (ook het Oldenzaalse) zo vreemd als onwaarheid. Dat de verklaring onwaar is, bewijzen om het hardst de folkloristen en andere geschiedvorsers. Twente en Salland vierden honderden jaren geleden de Vastenavond reeds. Oude liederen, waarbij de rommelpot werd gespeeld, zijn door de eeuwen overgeleverd. Bestaat er niet een oud Marke-boek, waarin gesteld werd, dat de "upper ten" der Marke hun "vastenavondbier" niet langer uit de Markekas mochten betalen? En bestaat niet nog altijd de oude traditie dat men op de dag voor Aswoensdag uit klootschieten gaat, om daarna de buik nog eenmaal te spannen met worst, bier en klare voor de vastentijd begint. Welnu dan: waar is de snoodaard, die durft beweren, dat Carnaval in Twente een importverschijnsel is?

Dat de eigentijdse vormgeving van het Vastenavond feest, zoals die een twaalftal jaren geleden in Oldenzaal voor het eerst werd geprobeerd, bepaalde verschijnselen van elders heeft overgenomen, zal niemand ontkennen. Naar Munsters, Rijnlands en Zuid-Nederlands voorbeeld is gestalte gegeven aan prinsen, vorsten, raad van elf, aan pronkerige zittingen. De verkleedpartijen behoefde men zeker de Oldenzaler niet meer te leren: vele jaren voor de oorlog vierde hij al zijn Vastenavond vermomd en wel; hij behoefde slechts de aansporing om in zijn vermomming naar buiten te treden.

Het waren de Kadolstermennekes van Oldenzaal, die deze aansporing gaven (De term "Kadolstermenneke" is eigenlijk de oud-Oldenzaalse benaming voor het winterkoninkje. De heer Martin ter Laak is de naamgever van de Carnavalsvereniging). Uitgedost met hoge hoeden, als liepen zij achter hun eigen begrafenis aan, gingen elf dapperen een twaalftal jaren geleden voorop in een uitbundig opgezet openbaar feest, waarvoor men naar goed gebruik tevoren de geestelijkheid had geraadpleegd, opdat er niet iets zou worden ondernomen, dat gevoeligheden zou raken. De jaren door is de verschijningsvorm van dit eerste openbare Oldenzaalse Carnaval eigener geworden. Bonter, extroverter. De elf raadsleden lopen niet langer achter hun eigen begrafenis aan, maar gaan telkenjare voorop in een flonkerend feest van dwaasheid, waarvan de zuiderling, die er toevallig getuige van is met de ogen knippert.

Het zal in dit jaarboek, dat immers een Twents jaarboek is, geen nadere uitleg behoeven, waarom juist in Oldenzaal, dat zich met de erenaam "stedke van plezeer" mag sieren, dit feest een goede voedingsbodem vond. Waarom de stedelijke overheden juist in dit plezierige stadje met verve het feest mee gingen spelen, door telkenjare afstand van de macht te doen voor drie dwaze dagen en als ambteloze burger mens met de mensen te zijn.

In Oldenzaal werd het Carnaval het spel, waarin de vierders afstand namen van zichzelf, om met zichzelf en met alle betrekkelijkheden, waaraan het dagelijkse leven zo rijk is, de goedmoedige spot te drijven. Het feest werd de narrenspiegel, waarin men zichzelf mocht herkennen zonder de zwaarwichtigheden, waarmee men zich het jaar door omhing en waarmee men zich camoufleerde. Het werd een feest van de echte waarheid, een douche, die het stof van twaalf maanden zorgen afspoelde.

En ai, zeg nu niet, slechts afgaande op uiterlijkheden, dat het Oldenzaalse Carnaval is afgekeken van het Zuiden of van het Munsterse land. Zou het zo zijn, dan zou het iets onechts wezen en door de alles onthullende tijd als vreemd element zijn ontmaskerd en aan de mislukking prijsgegeven. Dat het georganiseerde Carnaval in Oldenzaal nu reeds zijn dertiende jaar beleeft en van jaar tot jaar is toegenomen ook in wijsheid en omvang, bewijst voldoende de eigenheid ervan.

De kenner van het Carnaval zal deze eigenheid spoedig ontdekken. Het feest moge lijken op het zuidelijke, in zich toont het een diep verschil daarmee. Dat verschil zit in de gereserveerdheid, waarmee het wordt begaan. Anders dan de zuidelijke carnavallist, die zonder zich een ogenblik te bedenken in de maalstroom der zotheid springt, wil de Twentse carnavalvierder allereerst afwachten, welke pap hem wordt voorgezet. Weliswaar consumeert hij die brei met gretigheid, maar hij aarzelt even, haar mede te bereiden. Die aarzeling is een pluspunt. Ze is Twents en de Twent eigen, ze past in het Twentse Carnaval. De Twent meent zelfs, dat hij die pap, eenmaal bereid zijnde, zelf niet behoeft te eten. Hij is ervan overtuigd, dat hij haar kan laten stáán. De zuiderling daarentegen meent, dat hij sterven zou, wanneer hij die spijs niet at. De Twentenaar (en met name de Oldenzaler, omdat dit verhaal zich nu eenmaal om het Oldenzaalse Carnaval concentreert) doet telkenjare alsof de Carnavalspap, wanneer ze op het vuur staat, hem niet aangaat. Hij zal daar even gek wezen. Hij zal zich bloot geven. Ook nog nooit. Maar niet zodra is het kooksel geserveerd aan het begin van de drie dolle dagen, of hij eet mee. Eerst met kleine beetjes en vooral goed om zich heen kijkend, of de anderen het ook doen. En pas dán geeft hij zich over aan het kostelijke gerecht van de humor.

Die aarzeling hoort bij het Oldenzaalse Carnaval. Ze is telkenjare merkbaar en ze hoort bij het spel, dat tenslotte toch uitloopt in een overgave door iedereen aan het plezier. Het bewijs van deze aarzeling staat ieder jaar opnieuw honderdduizend man sterk langs de straten, wanneer in Oldenzaal de bonte optocht trekt. Vergeefs zal men langs de weg zoeken naar meedeiners. De menigte beschouwt de stoet met dezelfde ingetogenheid, waarmee men een missie-optocht beziet, althans, zij doet alsof. Beleeft de Oldenzaler het plezier van de stoet dan niet? Welzeker doet hij dat. Maar hij verdrinkt in de massa-van-buiten, de eendagstoeristen, die zich aan het Oldenzaalse verschijnsel komen vergapen en hij is zo gek niet, dat hij zich tegenover hen bloot geeft.

Maar wanneer maandag de kinderoptocht door de straten trekt en het officiële carnavalsgewoel twee dagen geduurd heeft, geeft hij zijn aarzeling op en verklaart hij zich gewonnen. Dan staat hij te kijken naar de kinderoptocht, deint en zingt mee en is kind met de kinderen. Het carnaval heeft dan zijn overwinning van elk jaar behaald en viert zijn zege tot diep in de dinsdagmorgen.

En op die morgen is het opeens, alsof de Oldenzaler geschrokken is van zijn eigen driestheid. Hij trekt zich terug in de veilige beslotenheid van het gezin, vriendenkring of vereniging om de rest van de carnavals pap, die immers nog reikt tot dinsdagavond, introvert te verwerken, klootschietend of geschaard om de kaarttafel, waarop ruimte genoeg overblijft voor de verse worst, de pullen bier of de laatste liter dubbel gebeide. Dinsdagavond overheerst het oude vastenavondgebruik immers de nieuwe verschijnselen. Het openbare feest is uit. Wanneer bij het Oldenzaalse gemeentehuis het symbool van het Oldenzaalse Carnaval (een bok) plechtig en onder tranen wordt verbrand, geschiedt dat slechts voor een handvol passanten. De pap is op. De Oldenzaler is weer thuis, het is gedaan.

Die reserve, welke op het grote feest speurbaar is, is misschien nog duidelijker waar te nemen in de ontwikkeling der "voorfeesten" zoals die zich in de afgelopen jaren heeft voorgedaan. Men hult zich in de deftige gereserveerdheid van een merkwaardig decorum, dat zeker in de eerste jaren van het Oldenzaalse Carnaval weinig ruimte liet voor humoristische explosies. Niet slechts de Raad van Elf hield zich gereserveerd, een "deftig" carnaval, waarop men zich liever niet costumeerde, dan on-chic. Pas de laatste jaren heeft men de losheid van de boerenkiel ontdekt. "Zie je wel", zeggen de tegenstanders van het Carnaval, "dat ze het uit het Zuiden geïmporteerd hebben want daar immers loopt men met Carnaval liefst in boerenkiel". Nu vragen we : is de boerenkiel de Twent dan vreemd ? Wel neen !

Gereserveerdheid is er ook jaren geweest ten opzichte van de carnavaleske taal. Zo groot was die in de eerste jaren der eigentijdse viering zelfs, dat het eerste Oldenzaalse carnavalslied geschreven was in het Nederlands, ofschoon ontsproten aan een rasecht Oldenzaals brein. In de ontwikkeling van de Oldenzaalse carnavalstaal bespeurt men de jaren door dezelfde gereserveerdheid, die overwonnen moest worden. Zij werd losser, spontaner, echter. En wie nu op een Oldenzaalse Carnavalsavond in de stichelton (het carnavaleske spreekgestoelte) de Oldenzaalse wijsheden hoort verkondigen in een verrukkelijke fontein van humor, weet, dat dit het echte Oldenzaal is, dat in het Carnaval zijn oude feestlustige. dansende hart teruggevonden heeft.

En neem eens de liederenschat, waarmee het Oldenzaalse Carnaval de poëzieschat van het Twentse stadje heeft verrijkt! Om het even of zij de oude toren, het weggelopen hondje of de liefde bezingen: zij zijn sprankelende werkstukjes, rechtstreeks voortkomend uit datzelfde danslustige hart. Het wordt officieel niet gedaan, maar men zou deze liederen en de kolderredes uit de stichelton een plaats moeten geven in het archief van de levende Twentse taal en folklore. Zij weerspiegelen de eigen tijd en de eigen geest van de stad beter dan dorre rapporten, die er overigens ook moeten zijn. Maar goed: ze worden officieel niet bewaard. Bij nader inzien is dat misschien toch wel goed. Want ook het vervluchtigen tot niets behoort bij het Carnaval: als de pap op is, moet alles voorbij zijn. Ook dat.

Nu gaat de auteur zich, na het Oldenzaalse carnaval verheerlijkt te hebben, op glad ijs begeven door het stellen van de vraag: geldt dit alles, wat voor Oldenzaal geldt, ook voor andere Twentse en Sallandse steden en dorpen, waar men naar Oldenzaals voorbeeld ook aan het Carnavalvieren is geslagen? Het zal blijken, dat daar waar de geestelijke en historische bodem identiek is met de Oldenzaalse, het eigentijdse Twentse carnaval, mits goed geleid, tot volle wasdom zal komen. En eenieder make nu maar voor zichzelf uit, waar die bodem voor het feest der dwazen geëigend is. De auteur behoudt zich dus alle reserves voor en mijdt elke uitspraak in deze, daarmee bewijzend, dat het bloed, waarmee hij deze regels schrijft, Twents Carnavalsbloed is.

Men hoede zich echter voor het misverstand te menen, dat Carnaval vieren identiek is met het consumeren van grote hoeveelheden spirituele dranken, want niets is minder waar. De narrenspiegel, die men in de carnavalsdagen hanteert is een heldere spiegel, die men weliswaar kan laten flonkeren door hem op te poetsen met een goede borrel of een fris glas bier, maar die door al te veel drinkerijen verdoft en tenslotte versplintert. Carnaval is ook in Twente het feest van waarheid in humor. Wie dat feest verdrinken wil in stromen biers, hij blijve thuis. Hij zal door de mist van de alcohol heen immers de waarheid van het feest niet ontdekken en zijn eigen oprechtheid bezoedelen. Maar we willen nu niet de leermeester uit gaan hangen, immers Carnaval is nog ver. Maar komen doet het. Flonkerender dan verleden jaar. En opnieuw zal dan het spel van de reserve worden gespeeld, Twente, de Twentenaar waardig. Zo moet het zijn.



Degene die dit in het carnavalsweekend nog leest is geen vast geen carnavalsvierder. Een rustige carnaval toegewenst!
(Via: Transisalania - Overijssels allerlei)